Hvernig get ég útskýrt veikindin fyrir öðrum?

Það er eðlilegt að hafa áhyggjur af því hvað vinir þínir muni hugsa ef þú segir þeim frá því að foreldri þitt sé með geðsjúkdóm

Kannski óttast þú að þau skilji ekki, dæmi þig eða líti á þig öðruvísi.
En mundu: Allar fjölskyldur ganga í gegnum erfiða hluti. Þó að líf annarra virðist fullkomið á yfirborðinu er það aldrei þannig í raun.

No items found.

Ætti ég að segja frá?

Það getur verið hjálplegt að skoða kosti og galla við að segja vinum þínum frá aðstæðum þínum.

Kostir: Ef þú treystir vinum þínum getur það létt á þér að segja frá. Þú færð stuðning og skilning og þarft ekki að fela hlutina.
Gallar: Sumum getur fundist erfitt að skilja og þér gæti fundist óþægilegt ef vinirnir bregðast öðruvísi við en þú vonaðir.

Mikilvægast er að þú segir aðeins frá því sem þú vilt deila – og við þá sem þú treystir.

‍

Hvernig get ég útskýrt þetta?

Þú þarft ekki að fara í smáatriði eða segja meira en þér líður vel með. Það getur verið nóg að segja einfaldlega:

„Foreldri mitt er með geðsjúkdóm, sem þýðir að því líður ekki alltaf vel og stundum þarf það hjálp.“
„Það er stundum erfitt heima hjá mér og þá þarf ég að hjálpa til.“

Þú ræður alltaf sjálf/ur/t hversu mikið eða lítið þú segir. Ef þú færð margar spurningar frá vinum og vilt ekki svara þá getur þú sagt bara að þú nennir ekki að tala meira um þetta núna.

‍

Hvað ef vinir mínir skilja þetta ekki?

Flestir vilja skilja hvað þú ert að ganga í gegnum og vera til staðar. En ef einhver segir eitthvað klaufalegt eða skilur ekki alveg strax, þá segir það meira um þekkingu þeirra en um þig eða fjölskylduna þína. Þú getur útskýrt aðeins betur – eða ákveðið að tala frekar við einhvern annan sem hlustar.

Hvað eru fordómar?

Þegar kemur að geðsjúkdómum eru því miður enn til fordómar í samfélaginu. Fordómar eru þegar fólk dæmir aðra án þess að vita allan sannleikann eða skilja aðstæður þeirra. Þeir byggja oft á röngum hugmyndum, skorti á þekkingu eða hræðslu við það sem er öðruvísi.

Fordómar í kringum geðsjúkdóma koma oft frá röngum hugmyndum sem við sjáum eða heyrum í kringum okkur. Í bíómyndum og sjónvarpi eru veikindi stundum sýnd á ýktan eða rangan hátt. Í fjölmiðlum er stundum talað um fólk með geðsjúkdóm eins og það sé hættulegt eða skrítið, sem er ekki rétt. Sum læra líka fordóma frá því sem þau heyra í samfélaginu eða jafnvel heima fyrir. Allt þetta getur skapað ranga mynd af því hvernig það er að lifa með geðsjúkdóm – og þess vegna er svo mikilvægt að fá réttar upplýsingar.

Geðsjúkdómar eru sjúkdómar eins og hverjir aðrir – og fólk sem glímir við þá getur lifað innihaldsríku og góðu lífi með réttum stuðningi.

Ef þú upplifir fordóma vegna þess að foreldri þitt er með geðsjúkdóm getur það verið mjög sárt og ósanngjarnt

Það er mikilvægt að muna að:

Fordómar segja meira um þann sem sýnir þá en um þig eða fjölskylduna þína.
Þú berð ekki ábyrgð á veikindum foreldris þíns og átt ekki að skammast þín fyrir þau.
Þú mátt alltaf tala við einhvern sem þú treystir ef þú finnur fyrir fordómum – vin, kennara, ráðgjafa eða annan fullorðinn.

Stundum getur hjálpað að svara einfaldlega með staðreynd, eins og: „Geðsjúkdómar eru sjúkdómar eins og hverjir aðrir.“ En það er líka í lagi að velja að útskýra ekki neitt og einfaldlega treysta á þá sem skilja og styðja þig.

Hér er myndband sem fjallar um fordóma, þögnina sem ríkir oft í kringum geðsjúkdóma og mikilvægi þess að sýna skilning og samkennd í stað þess að dæma eða stimpla fólk